Lasy komunalne

Lasy na terenie miasta Włocławek

Lasy pokrywają ok. 26% terenu miasta, stanowiąc zwartą otulinę, głównie od strony południowej. Miasto ze swym zainwestowaniem urbanistycznym wkracza w tę otulinę, pozostawiając szerokie pasma lasu, oddzielając nimi osiedle „Południe” od osiedla „Michelin”. Niestety, otulina leśna nie łączy się z terenami zieleni miejskiej, parkami i skwerami pozostawiając wiele połaci terenów nie porośniętych zielenią wysoką.

Łączna powierzchnia lasów na terenie Włocławka wynosi ok. 2 300 ha, co stanowi ok. 26% powierzchni miasta – jest to wartość większa od lesistości województwa kujawsko–pomorskiego, które wynosi 22,6 %. Lasy państwowe, komunalne i prywatne granicząc bezpośrednio, czy pośrednio ze sobą tworzą większe lub mniejsze kompleksy leśne, stanowiąc dość zwartą otulinę aglomeracji włocławskiej.

W większości lasy w granicach miasta znajdują się pod zarządem Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe tworzących Nadleśnictwo Włocławek. W skład nadleśnictwa wchodzi 15 leśnictw i jedno gospodarstwo szkółkarskie położonych na terenach o łącznej powierzchni ok. 24 000 ha, z czego w granicach administracyjnych Włocławka leży ok. 2 000 ha obejmujących zasięgiem 7 leśnictw: Brześć Kujawski, Brzezie, Dębice, Poraza, Rybnica, Szpetal i Wikaryjskie.

Około 74 ha powierzchni miasta zajmują lasy prywatne, które są formą najbardziej rozdrobnioną, stanowiąc własność 115 podmiotów prywatnych, w działkach nie przekraczających 3 hektary. Nadzór nad lasami prywatnymi sprawuje Miejski Zarząd Dróg i Zieleni we Włocławku.

Trzecią grupę lasów miejskich (w granicach miasta) stanowią lasy komunalne (gminne) miasta Włocławek, o łącznej powierzchni 201,44 ha. Rozmieszczone są w 11 kompleksach zwanych uroczyskami:

Uroczysko „Dąbrówka”.
Uroczysko „Przy cmentarzu”.
Uroczysko „Świech”.
Uroczysko „Leopoldowo”.
Uroczysko „Krzywa Góra”.
Uroczysko „Zazamcze”.
Uroczysko „Wysoka”.
Uroczysko „Michelin”.
Uroczysko „Łęg”.
Uroczysko „Zawiśle”.
Uroczysko „Korabniki”.

Uroczyska „Leopoldowo”, „Krzywa Góra” i „Korabniki” położone są w strefie ochronnej i w otoczeniu Zakładów Azotowych „Anwil”. Uroczyska „Dąbrówka” i „Łęg” położone są w części wschodniej miasta w otoczeniu nieistniejących już Zakładów Mechanicznych „Ursus” oraz wzdłuż Alei Kazimierza Wielkiego. Uroczysko „Szpetal” położone jest, w odróżnieniu od pozostałych, w prawobrzeżnym Włocławku. Pozostałe kompleksy tj. „Zazamcze”, „Świech”, „Przy cmentarzu” i „Wysoka” położone są w strefie śródmiejskiej. Uroczysko „Michelin” posiada zaledwie 0,05 ha powierzchni, otoczony jest prywatnymi gruntami.

Dominującym gatunkiem drzewostanów jest sosna pospolita rosnąca na siedliskach borowych, większość drzewostanów znajduje się w przedziale wiekowym 100–160 lat.

Nadzór nad gospodarką leśną na terenie lasu komunalnego sprawuje Prezydent Miasta Włocławek, a czynnościami administracyjno-gospodarczymi związanymi z całokształtem gospodarki leśnej zajmuje się Miejski Zarząd Dróg i Zieleni we Włocławku.

Całoroczny zakres prac prowadzonych na terenie lasu komunalnego.

Hodowla lasu:

zakładanie nowego pokolenia lasu /uprawy i podsadzenia/ w ramach przebudowy drzewostanów,
pielęgnacja upraw i podsadzeń,
bieżące usuwanie wydzielającego się posuszu, złomów i wiatrołomów,
usuwanie drzew niebezpiecznych, zagrażających przebywającym w nim mieszkańcom.

Ochrona lasu:

ciągła obserwacja stanu lasu oraz realizacja wynikających z niego potrzeb ochronnych,
monitoring oraz zwalczanie szkodników pierwotnych i wtórnych oraz patogenów grzybowych,
koordynacja obserwacji zagrożenia lasów z Administracją Lasów Państwowych,
zapobieganie szkodnictwu leśnemu oraz kłusownictwu,
dokarmianie zimujących ptaków.

Ochrona przeciwpożarowa:

utrzymywanie w okresie zagrożenia pożarowego systemu gotowości do podejmowania działań i zabezpieczenie techniczne, którego celami są gaszenie pożarów leśnych,
przejęcie i zabezpieczenie pożarzyska od Straży Pożarnej,
oczyszczanie oraz mineralizacja pasów przeciwpożarowych,
utrzymanie drożności dróg leśnych,
utrzymanie w gotowości bazy sprzętu przeciwpożarowego na terenie Leśniczówki Dąbrówki.

Zagospodarowanie turystyczne:

naprawa bieżąca, z ewentualną wymianą i pomalowaniem elementów ławek,
naprawa bieżąca z pomalowaniem pojemników na śmieci,
wstawianie nowych ławek,
wstawianie nowych koszy na śmieci,
całoroczne utrzymanie ścieżki rowerowej biegnącej wzdłuż ul. Leśnej na Rybnicę.

Prace porządkowe:

zbieranie bieżących zanieczyszczeń,
likwidacja dzikich wysypisk,
opróżnianie koszy śródleśnych,
grabienie powierzchni przy ławkach,
zamiatanie chodników przylegających do terenów leśnych i zadrzewionych,
wykaszanie traw i chwastów przy drogach i ścieżkach śródleśnych,
wstawianie nowych oraz konserwacja i naprawa starych tablic informacyjnych i ostrzegawczych.

Gospodarka drewnem:

„Produktem ubocznym” zabiegów sanitarnych i przygodnych /usuwanie posuszu/ wykonywanych na terenach leśnych i zadrzewionych jest surowiec drzewny, który zwożony jest do miejskiego magazynu drewna mieszczącego się w Leśniczówce Dąbrówce. Ponadto do magazynu trafia wszelkie drewno pozyskiwane na terenach gminnych.

Drewno klasyfikowane jest w grupy sortymentowe, układane w stosy wymiarowe, cechowane i numerowane z przeznaczeniem do dalszego zbytu.

Gmina Miasto Włocławek corocznie przekazuje nieodpłatnie 150 metrów przestrzennych drewna opałowego z przeznaczeniem dla podopiecznych Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie we Włocławku.

Edukacja ekologiczna

Miejski Zarząd Dróg i Zieleni we Włocławku jako jednostka miejska posiada w swoim statucie zapis o prowadzeniu edukacji ekologicznej. W Leśniczówce Dąbrówce przyjmowane są grupy dzieci i młodzieży, zapraszamy zorganizowane grupy, młodzież szkół podstawowych i średnich, w celu przeprowadzania lekcji przyrody czy biologii, a także pogadanek na tematy leśne czy związane z ogólnie pojętą tematyką ekologiczną.

Zagrożenia dla lasu

Lasy komunalne najbardziej zagrożone są ze strony człowieka, dla którego potrzeb las ten został przeznaczony. Szkody te trudne są do zwalczania i przejawiają się od niekorzystnego wyglądu estetycznego lasu /przypadki wandalizmu/ aż po całkowite zniszczenie.

Dużym problemem jest zaśmiecanie terenów leśnych przez przebywających tam mieszkańców Włocławka; corocznie zbieranych i wywożonych jest z jego terenu ok. 25 ton zanieczyszczeń.

Wybierając się do lasu na wycieczkę pieszą czy rowerową oczekujemy, że będzie to czas relaksu i wypoczynku, ale niekiedy wyprawy tę mogą uprzykrzyć piętrzące się między drzewami stosy śmieci; nie podrzuciły ich zwierzęta, dla których las jest domem, podrzuciliśmy je my, ludzie, którzy jesteśmy tam tylko gośćmi.

Apelujemy, by nie zaśmiecać lasów, jak również nie być obojętnym na takie zachowanie. W przypadku zauważenia faktu zaśmiecania terenów leśnych, bądź istnienia nielegalnych wysypisk w lasach prosimy o przekazanie takiej informacji do MZDiZ, Straży Miejskiej lub na Policję.

Największym zagrożeniem ze strony człowieka są pożary, przeważnie występujące w okresie wiosenno-letnim. W lasach występują wtedy znaczne ilości łatwopalnych materiałów w postaci opadłych liści, chrustu i suchej roślinności dna lasu. W miarę rozwoju roślinności runa leśnego, mniej podatnego na zapalenie dzięki znacznej zawartości wody, zagrożenie pożarowe maleje. Najwyższą zapalność ściółki leśnej notuje się w kwietniu przy jej wilgotności 20-40%.

Obszar, na którym leżą lasy komunalne zakwalifikowany został do I /najwyższej/ kategorii zagrożenia pożarowego, dlatego też kładzie się szczególny nacisk na ochronę przeciwpożarową. W okresie od początku kwietnia do końca września w dni dużego zagrożenia pożarowego /III stopień/ na terenach lasu komunalnego oraz terenach zadrzewionych uruchamiany jest system gotowości do podejmowania działań i zabezpieczenie techniczne w postaci pracowników MZDiZ, których celem jest ewentualne ugaszenie pożaru, przejęcie od Straży Pożarnej oraz zabezpieczenie i dozorowanie pożarzyska.

Odrębnym tematem są tzw. „tereny zadrzewione” porośnięte drzewostanami z gatunkami lasotwórczymi; ich łączna powierzchnia na terenie miasta wynosi ok. 35 ha.

Częścią terenów zadrzewionych o powierzchni 19,21 ha Miejski Zarząd Dróg i Zieleni zajmuje się w zakresie utrzymania czystości, prac sanitarnych oraz zabezpieczenia przeciwpożarowego:

oddz. 1 a /Ur. Zazamcze/,
oddz.4 a, b, c /tzw. Park Micheliński/,
oddz.7 a /ul. Leśna/14 Pułku Piechoty/,
oddz. 8 a /ul. Żwirowa/,
oddz. 9 a, b /ul. Wesoła/.

Na pozostałych terenach zadrzewionych MZDiZ zabezpiecza je tylko pod względem przeciwpożarowym.

Siedziba leśniczego oraz punkt alarmowo-dyspozycyjny mieści się w Leśniczówce Dąbrówce, tam też zlokalizowana jest baza sprzętu przeciwpożarowego.

Telefon do leśniczego – 605 83 12 59.